Όταν πέθανε ο Μπόμπυ Σαντς, στις 6 Μαΐου 1981 στις φυλακές του Λονγκ Κες, ήμουν 16 χρονών. Ο θάνατος του με άφησε κατάπληκτο. 66 μέρες απεργίας πείνας, αληθινής, όχι σαν κάτι δικούς μας «αντεξουσιαστές». Ο θάνατος του, όπως και των συντρόφων του που ακολούθησαν, με πολιτικά αιτήματα για τα δικαιώματα των κρατουμένων αγωνιστών, δεν με συγκίνησε μόνο. Χάραξε μέσα μου τον βαθύ θαυμασμό για τους Ιρλανδούς πατριώτες που επί αιώνες αγωνίσθηκαν απέναντι στον ίδιο........
..... αποικιοκράτη δυνάστη που πολέμησαν η ΕΟΚΑ, ο Διγενής, ο Αυξεντίου, ο Μάτσης κι οι συναγωνιστές τους. Πριν δυο χρόνια ο αγωνιστής της ΕΟΚΑ και μέλος του Π.Γ. του Σοσιαλιστικού Κόμματος ΕΔΕΚ Βίας Λειβαδάς (έφυγε από τη ζωή πέρσι τον Σεπτέμβριο), παρουσίασε στο Δουβλίνο το βιβλίο του «Κύπριοι και Ιρλανδοί πολιτικοί κατάδικοι στις φυλακές της Αγγλίας 1956 – 1959». Ο ίδιος είχε μεταφερθεί και κρατηθεί για 2 χρόνια στις αγγλικές φυλακές στην διάρκεια του ενωτικού αγώνα. Μαζί με λίγους επιζώντες Κύπριους συναγωνιστές του συναντήθηκαν σε μια συγκινητική εκδήλωση με βετεράνους Εθελοντές του Ιρλανδικού Δημοκρατικού Στρατού, συγκρατούμενους τους στα κάτεργα της Αυτής Μεγαλειότητος. Από πολύ νωρίς, η επίγνωση ορισμένων κοινών χαρακτηριστικών ανάμεσα στην Ιρλανδία και την Ελλάδα, ιδίως την Κύπρο, τράβηξαν την προσοχή μου. Στην Ελληνική Ένωση για τα Δικαιώματα και την Απελευθέρωση των Λαών είχαμε ένα ενδιαφέρον αρχείο με βιβλία και μπροσούρες για το ιρλανδικό ζήτημα, από τις απαρχές της αγγλικής κατάκτησης, έως τις ματωμένες δεκαετίες του ’70 και ‘80. Το ξεκοκκάλισα. Οι Ιρλανδοί είναι παράξενος λαός. Έχουν δική τους παντιέρα. Το εθνικό τους κίνημα ποτέ δεν ποδηγετήθηκε από ξένες δυνάμεις και υπηρεσίες. Κύρια πηγή χρήματος και όπλων οι μεγάλες ιρλανδέζικες κοινότητες των ΗΠΑ. Ακόμα και το σχίσμα στον IRA το 1971 πήγε κόντρα στο ρεύμα της εποχής. Ο λεγόμενος επίσημος IRA πήγε να πάρει μια αριστερίζουσα στροφή, που ήταν πολύ της μόδας στην ακμή της εποχής της «αμφισβήτησης», απομακρυνόμενος από τις παραδοσιακές ρεπουμπλικάνικες αρχές και κατευθύνσεις, που ήταν ο αλυτρωτισμός και ο αγώνας «με την κάλπη αλλά και τα όπλα» για εκδίωξη των Άγγλων και την ένωση της Β. Ιρλανδίας με την ελεύθερη Δημοκρατία της Ιρλανδίας και παράλληλα η προβολή και κοινωνικών αιτημάτων για την καθολική πλειοψηφία που είχε την πλειοψηφία στην φτώχεια. Ο «προσωρινός IRA», ταυτίζοντας το Εθνικό και το Κοινωνικό με έμφαση στο πρώτο, που ιδρύθηκε αντιδρώντας στην αριστερή στροφή του Επίσημου IRA, πήρε την πλειοψηφία μαζί του, συνέχισε τον αγώνα και οδήγησε τους Βρετανούς στην ιστορική συμφωνία – ήττα του 1998, γνωστής ως συμφωνίας της Μεγάλης Παρασκευής. To Sinn Fein και η Δημοκρατία της Ιρλανδίας έκαναν κι εκείνοι υποχωρήσεις αλλά οι Ρεπουμπλικάνοι Εθνικιστές του Τζέρυ Άνταμς μπήκαν στην κυβέρνηση, οι ιρλανδοί καθολικοί πατριώτες, η πλειοψηφία του πληθυσμού στις 6 κατεχόμενες κομητείες του Ώλστερ, μπήκαν για πρώτη φορά στην κυβέρνηση, στην δημόσια διοίκηση, απέκτησαν έλεγχο στις δυνάμεις ασφαλείας κι έχασαν επί τέλους την συντριπτική πλειοψηφία στην ανεργία. Όπως και να το βάφτισαν μερικοί, η Ιρλανδία έκανε μεν δυο βήματα πίσω αλλάζοντας το αλυτρωτικό άρθρο του Συντάγματος της αλλά η Αγγλία γονάτισε. Το ιστορικό και πλειοψηφικό κόμμα του Ιρλανδικού Ρεπουμπλικανικού Εθνικισμού (Republican ή Nationalists αυτοαποκαλούνται), απ’ όπου ξεπήδησαν όλα τα υπόλοιπα σημαντικά κόμματα της ιρλανδικής πολιτικής ζωής είναι το ιστορικό, το παλαιό Sinn Fein, που ίδρυσε το 1905 στο Δουβλίνο ο Άρθουρ Γκρίφιθ. Αυτό ήταν η ατμομηχανή της ιρλανδικής εθνικής ζωής στον 20ο Αιώνα. Μέσα από τα σπλάχνα του βγήκαν οι ηγέτες της προσωρινής κυβέρνησης της Ιρλανδικής Δημοκρατίας που γεννήθηκε στα καπνισμένα ερείπια του Γενικού Ταχυδρομείου κατά την αποτυχημένη εξέγερση του 1916. Δεκαέξι από αυτούς με επικεφαλής τον Padraig Pearce, τον πρώτο Πρόεδρο της εξεγερμένης Ιρλανδίας, ντουφεκίστηκαν αλλά άντρες όπως ο Μάϊκλ Κόλλινς και ο Ήμον Ντε Βαλέρα συνέχισαν τον αγώνα και οδήγησαν την Ιρλανδία στην ελευθερία, μέσα από έναν επώδυνο συμβιβασμό για τις 4 Κομητείες του Ώλστερ, βιώνοντας στην συνέχεια άλλο ένα κοινό με τους Έλληνες: τον εμφύλιο πόλεμο. Γιατί σας τα λέω αυτά, αδέρφια; Τι μας νοιάζουν όλα αυτά στην σημερινή Ελλάδα της Μαύρης Κομπανίας του Μνημονίου; Λοιπόν, ξέρετε τι σημαίνει “Sinn Fein” σε ελεύθερη μετάφραση από τα γαελικά, τα αρχαία ιρλανδικά; «Εμείς μόνοι», «we ourselves» το μεταφράζουν οι Άγγλοι. Όταν το διάβασα πριν 30 χρόνια, μέσα από αυτές τις δυο λέξεις κατάλαβα τον χαρακτήρα ενός ολόκληρου λαού. Δεν έγιναν αθύρματα κανενός. Με όλα τα λάθη και τα πάθη τους όρισαν μόνοι τους τις τύχες τους. Άντλησαν δυνάμεις από τον ίδιο τον λαό τους και την τεράστια διασπορά του. Σκληροί, επίμονοι, γενναίοι. Αδιάλλακτοι στο αίτημα της Ελευθερίας. Αδιάλλακτοι στο δικαίωμα τους να ορίζουν τον τόπο τους με βάση την παράδοση τους, την θρησκεία τους, την εθνική ταυτότητα τους, το εθνικό τους συμφέρον. Κι όταν ο χαλκέντερος Ήμον Ντε Βαλέρα, ο βετεράνος μαχητής του Γενικού Ταχυδρομείου κι αργότερα επί δεκαετίες Πρόεδρος της Δημοκρατίας της Ιρλανδίας, το 1926 αποχώρησε οριστικά από το Sinn Fein, έφτιαξε το δικό του κόμμα, με το ακόμη πιο παράξενο όνομα Fianna Fail, που ακόμη και σήμερα είναι το μεγαλύτερο κόμμα της χώρας, έχοντας κυβερνήσει επί πάνω από μισό αιώνα συνολικά ως τώρα. Σημαίνει «Στρατιώτες του πεπρωμένου» ή κατ΄ άλλη μετάφραση «Πολεμιστές της Ιρλανδίας», αφού Fail είναι και μυθικό όνομα της ιρλανδικής γης. Παράξενος λαός. Πριν δυο χρόνια πήγα με τις κόρες μου και την διασχίσαμε απ’ άκρου εις άκρη. Από το Δουβλίνο ως την εσχατιά της Ευρώπης, τις απίστευτης ομορφιάς ακτές του Μόχερ, ένας πανύψηλος κοφτερός γκρεμός πάνω από τον Ατλαντικό. Πανέμορφη χώρα, με ικανό αγροτικό πληθυσμό, που παρά τα προβλήματα που την έπληξαν, όπως κι εμάς, δεν θυμίζει με τίποτα μια από τις φτωχότερες χώρες της Ευρώπης, όπως ήταν κάποτε. Οι δρόμοι της ήταν άψογοι αλλά μικροί. Υπήρχαν μόνο δυο motorways, όπως ονομάζουν τους μεγάλους εθνικούς δρόμους ταχείας κυκλοφορίας. Ρώτησα κάποιους γιατί και πήρα την εξής καταπληκτική απάντηση: «Ξέρετε, προτιμήσαμε να επενδύσουμε στον σιδηρόδρομο. Είναι πιο φθηνό και οικολογικό μέσο μεταφοράς αλλά κυρίως έτσι προστατεύσαμε τα τοπία μας». Όπως κάνει εδώ o Μπόμπολας, ε; Οι ταμπέλες παντού είναι γραμμένες στην αρχαία κελτική γλώσσα, κι ας την μιλάει πια στην καθημερινότητα λιγότερο από το 2% του πληθυσμού, και με μικρότερα γράμματα στα αγγλικά. Όμως την διδάσκονται όλοι στην Μέση Εκπαίδευση. Δεν είδα παράνομες χωματερές έξω από τα οργανωμένα κι ειδυλλιακά χωριά τους. Δεν είδα πουθενά το αντίστοιχο των τριών νεοελληνικών αρχιτεκτονικών «ρυθμών», όπως τους είχε προσδιορίσει ο Τσαρούχης και συμπληρώσει καυστικά η Ναταλία Μελά: αγγλομενιδιάτικος, τουρκομπαρόκ και πουτανομιλιονέρ. Την γη τους την δουλεύουν καλά κι η κτηνοτροφία τους είναι τεράστια. Η Ιρλανδία δεν θα πεινάσει ποτέ πια κι ο λιμός του 19ου αιώνα θα μείνει μόνος του στα βιβλία της Ιστορίας. Τα ιρλανδέζικα άλογα είναι περίφημα για όλα τα ολυμπιακά αγωνίσματα, εκτρέφονται και πωλούνται ακριβά σε όλο τον κόσμο. Η ύπαιθρος τους κατοικείται, είναι γεμάτη κώμες, ζωή κι όχι κουφάρια σχολείων χωρίς παιδιά κι ερειπωμένες κρήνες – κληροδοτήματα, όπου πίνουν νερό μόνο τ’ αγρίμια και τα πουλιά. Προφανώς τα ευρωπαϊκά κονδύλια για την αναδιάρθρωση της γεωργίας και της κτηνοτροφίας δεν γίνανε μερσεντές και μπεμβέ, δεν τα παντελονιάσανε ημέτεροι σοσιαληστές ή πονηροί ενοχικοί «δεξιοί» του αντίστοιχου δουβλινέζικου Κολωνακίου. Η τηλεόραση τους δεν είναι γεμάτη ξέκωλα κι οι ειδήσεις τους δεν «δραματοποιούνται», δεν έχουν υποβλητική μουσική υπόκρουση, δεν έχουν «παράθυρα» και τα γεγονότα παρουσιάζονται λιτά κι ανθρώπινα, χωρίς ο Ιρλανδός τηλεθεατής να νομίζει ότι έρχεται η Δευτέρα Παρουσία. Είδα το εξαιρετικό Τρίνιτυ Κόλετζ, εκεί που σπούδασε ο Ουάϊλντ αλλά και ο αγαπημένος μου Τζόναθαν Σουΐφτ, ένας ανθρωπιστής προτεστάντης πάστορας, που αγάπησε τους καθολικούς Ιρλανδούς και καυτηρίασε την βρετανική πολιτική και την υποκρισία της εποχής του με χιούμορ και γλώσσα, που τσακίζει κόκαλα ακόμη και δυόμιση αιώνες μετά. Μπήκα μέσα λοιπόν και τα ‘χασα. Οι άνθρωποι είναι πολύ πίσω. Αν βαρέσεις κουτουλιά στον τοίχο θα σπάσεις απλώς το κεφάλι σου. Δεν υπάρχει το πολυετές παχύ προστατευτικό στρώμα από αφίσες των πολιτικών παρατάξεων. Δεν υπάρχουν αφίσες κρεμασμένες σαν σεντόνια από σχοινιά πάνω απ’ το κεφάλι σου στους διαδρόμους. Τους ρώτησα αν έχουν ποτέ χτίσει τον πρύτανη μέσα στο γραφείο του ή αν έστω δέρνουν τους καθηγητές ή τους πολιτικούς τους αντιπάλους και με κοίταξαν λες και μου ‘χε στρίψει. Τους ρώτησα αν έχουν καταλήψεις κι αν κλέβει όποιος θέλει υπολογιστές, αν μπορεί να κάψει τις εργασίες των φοιτητών ή αν μπορεί να εκπαραθυρώσει φωτοτυπικό μηχάνημα, όπως κάποτε έβλεπα λάϊβ, μαζί με πολλούς περαστικούς να κάνουν κουκουλοφόροι στο ΑΠΘ. Ήταν πλέον σίγουροι ότι τα ‘χω χάσει. Οι άνθρωποι μιλάμε ότι ζουν στο Μεσαίωνα. Δεν καίνε πανεπιστημιακούς χώρους, δημόσια κτίρια και μαγαζιά όταν διαδηλώνουν. Αυτοί οι θερμοκέφαλοι κέλτες πότες έχουν ένα δημόσιο ήθος, που αντανακλάται στους δημόσιους χώρους. Τα πάρκα, οι δρόμοι, οι πλατείες τους, τα πανεπιστήμια και τα σχολεία τους, τα δημόσια κτίρια, είναι καθαρά, πολιτισμένα, φιλικά στους ανθρώπους. Περιμένουν ουρά ν’ ανοίξουν οι παμπ για να πιουν τις Γκίνες τους αλλά ακόμη κι αν περιπέσουν σε κελτικό πολεμικό μένος, δεν διανοούνται να φάνε τις σάρκες της χώρας τους κι ο ένας τον άλλο. Την φύση τους την αγαπούν και την προστατεύουν. Περπάτησα νύχτα στα πιο κεντρικά ή απόμερα σημεία της πρωτεύουσας τους. Δεν είδα στρατιές αλλοδαπών να πουλούν ανενόχλητοι πρέζα. Έχουν κι αυτοί προβλήματα, σίγουρα έχουν εξαρτημένους χρήστες αλλά δεν είδα μπουλούκια να σέρνονται στους δρόμους. Σίγουρα υπάρχει πορνεία αλλά δεν είδα δυστυχισμένα ερείπια από την Αφρική κι αλλού να κάνουν καλντερίμι σε όλο το μήκος κεντρικών δρόμων. Έχουν κι αυτοί τώρα τεράστια προβλήματα αλλά ΚΑΤΙ παράγουν. Όχι μόνο υπηρεσίες. Έχουν ταυτότητα, αυτοσεβασμό. Τιμούν την Ιστορία τους και τους ήρωες τους, τα μνημεία τους. Έχουν στρατιές από Στρατιώτες του Πεπρωμένου, που αυτοί, μόνοι τους, έχτισαν την χώρα και την ελευθερία της. Σίγουρα κι εκεί υπάρχουν Δυνατοί, επίδοξοι «νταβαντζήδες» της δημόσιας ζωής αλλά δεν υπάρχουν άνθρωποι που ασύδοτοι κι ανέλεγκτοι κατέχουν ταυτόχρονα αθλητικές ομάδες, ραδιοτηλεοπτικούς σταθμούς, εφημερίδες, εταιρείες δημοσίων έργων και προμηθειών του Δημοσίου κι υποδεικνύουν νομοθετήματα και πολιτικές αποφάσεις, ακόμη κι αν είναι συμμαθητές. Κοιτάξτε λοιπόν γύρω σας, κοιτάξτε μέσα σας αλλά και πίσω σας. Δείτε τις δικές μας στρατιές της Ιστορίας, πόσες ευκαιρίες χάσαμε, γιατί δεν στηριχθήκαμε στις δυνάμεις μας, γιατί μας κυβέρνησαν ανίκανοι, γιατί επιτρέψαμε σε ιδεοληψίες να ξαπλωθούν σαν γάγγραινα στην κοινωνία μας. Η Παιδεία, η πνευματική ζωή στο σύνολο της, τα ΜΜΕ, η πολιτική και οικονομική ζωή είναι γεμάτη κακοφορμισμένες πληγές, ξενόφερτα «δάνεια» από ανακυκλωμένους αριστεριστές ή χαζοχαρούμενους ενοχικούς «δεξιούς». Εμείς μόνοι, λοιπόν. Χρειαζόμαστε την Επανάσταση του Συγκεκριμένου. Να επανελληνίσουμε την σκέψη μας, τις πρακτικές μας. Η Παγκόσμια Διακυβέρνηση, Ειρήνη κι Αδερφοσύνη είναι μια φενάκη, τρικυμία εν κρανίω ξενιτεμένων αμερικανόπαιδων εν Αθήναις, απωθημένο τους απ’ όταν είχαν μαλλιά και κάπνιζαν μπάφους. Η Ελλάδα όμως, η Ελλάδα στην αληθινή ζωή, η πραγματική είναι εδώ. Αιμορραγεί από τις ανοιχτές πληγές της. Κι εμείς εδώ θα ζήσουμε. Δεν έχουμε άλλη γη. Πρέπει μόνοι μας να σταθούμε στα πόδια μας και να κοιτάξουμε κατάματα την αλήθεια, χωρίς τις παρωπίδες και τους παραμορφωτικούς φακούς της πολιτικής ορθότητας, της καθεστωτικής «αριστεροφροσύνης» ή ενός ασπόνδυλου δουλόφρονος συντηρητισμού, χωρίς ιδεολογία. Ο Αντώνης Σαμαράς αρθρώνει έναν λόγο με ταυτότητα. Πολιτικό. Κόντρα στο ρεύμα της παρακμής αλλά στην κατεύθυνση του μεγαλύτερου ρεύματος, αυτού της Ιστορίας. Έρχεται βαθιά από το παρελθόν και κατανοώντας το πάει ολόϊσια στο μέλλον. Σε λίγο καιρό θα μιλάμε για «την εποχή μετά την ΔΕΘ». Ο πατριωτικός και βαθύτατα κοινωνικός λόγος του θα συγκροτήσει ένα πλατύ μέτωπο, στο οποίο, εκτός από την Ν.Δ., θα συσπειρώσει το μεγαλύτερο μέρος της βάσης του πατριωτικού ΠΑΣΟΚ και της πατριωτικής Αριστεράς. Όσο ο Γιώργος Παπανδρέου κι οι «αντεξουσιαστές» του θα ζουν τον μύθο τους περιφερόμενοι στην Εσπερία, μαζεύοντας εύσημα από τους τοκογλύφους και τους κερδοσκόπους, η λαϊκή βάση από ένστικτο θα συσπειρώνεται στην μοναδική αστική δημοκρατική διέξοδο, πυκνώνοντας τις τάξεις του κινήματος, που θα φέρει γρήγορα στην εξουσία τον μόνο από την πολιτική ηγεσία που έχει πει ΟΧΙ στην ζωή του, που δεν ανδρώθηκε μέσα στο μεταπολιτευτικό life style αλλά πέρασε από τα Καυδιανά Δίκρανα και στάθηκε όρθιος, δυνατότερος. Τον Αντώνη Σαμαρά δεν θα τον κάνει Πρωθυπουργό καμμία «αυτιστική» κομματική γραφειοκρατία. Όπως δεν τον έκαναν αυτοί Πρόεδρο του κόμματος, δεν θα τον κάνουν αυτοί και Πρωθυπουργό. Το ακροατήριο του είναι πολύ ευρύτερο, διαπερνά οριζόντια όλα τα κόμματα. Ο Αντώνης Σαμαράς πολύ γρηγορότερα απ’ ότι νομίζει η Μαύρη Κομπανία του Μνημονίου θα περπατήσει με τους Υπουργούς του από το Προεδρικό Μέγαρο στην Βουλή των Ελλήνων επικεφαλής όχι απλά μιας κυβέρνησης ή ενός κόμματος αλλά του Λαού.
